Roots

Bij de reisorganisatie hebben we een excursie geboekt die ons brengt naar de inktzwarte geschiedenis van Afrika en in dit geval speciaal Gambia, de slavenhandel: Roots. Het boek van Alex Hailey, het verhaal van Kunta Kinteh dat verfilmd is en ons enkele tientallen jaren geleden in de greep hield, wie van onze generatie heeft de serie niet gezien op televisie?
De excursie is mooi verpakt, na een busrit langs diverse hotels in andere plaatsen om toeristen op te halen rijden we naar de haven van Banjul en stappen daar op de boot. De hele bus lag trouwens in de slappe lach toen met veel bombarie zes Engelse dames met Afrikaanse roots aan boord kwamen, een van de dames had zo een aanstekelijke lach, ik moet weer lachen als ik aan haar denk. We varen over de Gambia, de rivier die het hele langgerekte land splitst in noord en zuid. Een tocht van ongeveer drie uur, afhankelijk van het tij. De rivier is enorm breed en veel van de oevers zien we niet onderweg. Wouter vindt al snel contact met een Engelsman en het blijkt dat ze op hetzelfde vliegdekschip gebivakkeerd hebben in hun diensttijd, niet dezelfde periode, maar stof genoeg om over te praten en de tijd door te komen. Ik heb een boek meegenomen en verveel me ook zeker niet.
We leggen aan bij de steiger maar om de een of andere duistere reden blijft de boot haaks op de steiger liggen. Er wordt een overstap gefabriceerd van opgestapelde plastic stoeltjes en een colakratje, hilarisch. Ik kies voor de "limbo" variant en kruip onder de reling door om me zo op de steiger te laten zakken. Mijn voorbeeld wordt gevolgd.
We worden als groep begeleid, dat blijkt niet overbodig, van alle kanten komen kindertjes tevoorschijn. Ze stellen zich op in groepjes langs de weg en doen hun best om de aandacht te trekken en zo snoepgoed te scoren bij de toeristen. Het geeft een trieste aanblik, ik word er verdrietig van en nu ik dit schrijf voel ik dat weer. Het is zo kansloos.
Bij de entree van het dorp staan de gedenktekens die herinneren aan de slavenhandel "never again" de kettingen gebroken en de "pool of freedom". De gids vertelt indringend de geschiedenis, we bezoeken het museum en worden ontvangen door de "chief" van het dorp, een dame op hoge leeftijd. Tot slot wandelen we naar het dorp en de boerderij waar Kunta Kinteh woonde, het wordt door zijn nazaten in stand gehouden. Bij de entree van het dorp staat een groot bord met de tekst "baby friendly village". Naar mijn mening zien ze iets over het hoofd, er worden hier te veel baby's geboren.... de mensen die hier wonen zijn echt heel erg arm, dat is duidelijk. Jonge vrouwen met een peuter op de rug, een baby op en een in de buik en een dreumes aan het been, schrijnend. Binnenkort loopt de dreumes met het jongere broertje of zusjes "to look after him". Het uitdelen van lollies, snoep, potloden of action troep helpt ze niet....
Terug naar de boot en de volgende stop is James Island, enkele jaren geleden omgedoopt tot Kunta Kinteh Island, staat onder bescherming van Unesco. Dit eiland ligt in het midden van de rivier en is de plek waar de slaven verzameld werden voor ze op transport gingen. We worden allemaal geboren als mensen, als we elkaar zouden bejegenen met respect en liefde..... ongeacht ras, kleur, afkomst, godsdienst..... Wijze woorden van onze gids, wij vergeven, maar we vergeten nooit. Zo is het en zo moet het zijn, laat ons leren van de geschiedenis. "But don't take it personal!"
We aanvaarden de terugtocht vol van wat we gezien en gehoord hebben vandaag. Een uur lang veel wind en hoge golfslag, gelukkig niet zeeziek geworden. Halverwege worden we verrast door enkele dolfijnen die opspringen en vlak bij ons schip komen. Prachtig om te zien, ze reageren op geluiden die iemand van de bemanning maakt.
Het is donker als we weer bij het hotel terug zijn, een dag met veel nieuwe indrukken.